Zuidelijk Afrika in nieuws, verhalen en beelden
Het lange wachten op de moesson is begonnen in Botswana. De droogte houdt aan. Het einde van het jaar jaar 2012 is in zicht. De laatste dagen hebben de boeren in Borolong Botswana een sterk gevoel van deja vu. Precies een jaar geleden was er ook tandengeknars omdat de regens nog niet in zicht waren.
Mount Kenya National Park neemt zijn toevlucht tot extreme maatregelen. Om het hele park heen komt een elektrische afrastering. 400 km schrikdraad, vooral om de olifanten die in Mount Kenya NP leven ‘binnen’ te houden.
Vonkelwijn van Simonsig
Een safari door wijngaarden van Warwick Estate in Stellenbosch. Langs velden Cabernet, Merlot, Sauvignon-blanc, Pinotage. Ik zie het verschil niet. Groen = groen. Nog een laatste fles en dan gaan we vonkelwijn maken.
Veranderingen in regenval door klimaatverandering zijn bewezen in Afrika, kleine boeren in ontwikkelingslanden hebben geen oog voor de markt en landdegradatie bedreigt wereldwijd de voedselzekerheid. Drie veronderstellingen die niet op de werkelijkheid berusten. Prof. Leo Stroosnijder van Wageningen UR prikt er doorheen.
Vanaf Stellenbosch rijden we naar een wijnboerderij. Onderweg wijnranken, rijen en nog eens rijen. Groen. Op de achtergrond bergen. We naderen een kruising. Bord. Pijl naar rechts, naar Knorhoek. Naar zo’n naam wil je meteen.
Knorhoek is een plaats in het universum van Cees Nooteboom. Hij zou er heen gaan. Wij rijden door: wijnproeven. We naderen Warwick Estate uit 1771, zegt het bord aan het einde van de oprijlaan. Oude wijnboerderij in het groen.
Winkel met alle soort wijn die Warwick maakt en lekkernijen. Achterin de boerderij lange tafels om te lunchen en…! We gaan wijnen proeven en bijpassende hapjes eten. Voor ons staan zwarte plastic kommen om de wijn in te spugen.
Wijn uitspugen! Heiligschennis? Arnold de kenner en de fotograaf haalt zijn schouders op. Ach als je 150 wijnen proeft… Arnold lacht. Er is weleens een dag geweest. Hij fluistert het aantal wijnen op een dag. Zijn record. Onmogelijk! Hij lacht weer.
Uitspugen ziet Arnold niet als probleem. Alleen bij exclusieve wijnen, dan is spugen verboden, anders krijg je nooit meer een slok. Wanneer weet ik nu of ik mag uitspugen of niet? Mysterieuze glimlach van dé kenner is mijn deel. Cheers zegt Arnold.
Wijn proeven bij Warwick in Stellenbosch
Erik van Zwam.
WildlifeDirect, with funding from the National Geographic Big Cats Initiative, is looking for ways to reduce the mortality of lions due to human wildlife conflict. The organisation found something surprising: a 13-year old Kenyan boy has made an invention that keeps not only lifestock but also lions safe.
Op weg naar Stellenbosch, die oude Hollandse stad op het weidse platteland van dit mooie Afrika. Wijnranken volgen elkaar in lange rijen in het gelid op. “Vergenoegd Wine Estate”, zegt een bord.
Deze maand, februari is de oogstmaand. Kenneth, de chauffeur: “In Stellenbosch horen jullie alles over wijn.” De druivenvelden wijken af en toe voor statige oprijlanen die naar oude wijnboerderijen leiden. De landerijen hebben allemaal namen die we bij de Gall & Gall tegen komen op de planken met flessen wijn.
Langs de weg een spoorlijn. Tussen de wijnranken staat eenzaam een enorme boom met een volle groene kruin. Diep paarse bloemen. Een veld lavendel. Meer en meer bomen. Allemaal verschillend. Een bord: “Spier hotel restaurant”. Een opvang voor luipaarden. Met 30 adelaars. We stuiven eraan voorbij. Richting #Stellenbosch, richting wijn.
Rechts: grijze pakhuizen met ouderwets opschrift Van Rijn’s Brandewijn Destilleerderij. Links: struisvogels. De struisvogels van Zuid-Afrika zijn wat de koeien voor het Nederlandse landschap zijn. Beroemde biefstuk.
T-splitsing. Links naar Kruisrivier. Rechts naar Stellenbosch. Het wordt rechts, maar links lonkt. Geen Kruisrivier vandaag.
Stadje, wijnranken, wijnplantages tot vlak voor het Dorpshuis.We stappen uit. Stellenbosch. Stad van Holland. Stad van wijnen. Stad van studenten met de grootste universiteit.
Rijden langs wijnranken
Erik van Zwam.
Een culinaire ontmoeting met de kale, vrolijke chef-kok Alexander Coupy van het Royal Livingstone Hotel in Zambia.
De chef-kok heeft een Zappa sikje onder zijn lip, zware zwarte wenkbrauwen en bruine olijke ogen. Met 54 werknemers verzorgt Coupy ontbijt, lunch, high tea en diner in het Royal Livingstone. Alles maken ze zelf.
Coupy bestelt alle ingrediënten vers en kan steeds meer in Zambia kopen. Lokale boeren worden getraind op kwaliteit.
“We hebben ook Zambiaanse gerechten op onze internationale kaart”, vertelt chef-kok Coupy trots. Chikanda is een heel populair gerecht in Zambia. Zeer voedzaam. Buitenlanders moeten eraan wennen. Ingrediënten komen uit de rivier. Vooral wilde planten. Het ziet er uit als een stevig vleesgerecht, maar het is vegetarisch.
Er gaan groundnuts in de Chikanda en een klein soort aardappelen. “Je kookt het in een zwarte zware pot op het open vuur. Het wordt buiten de keuken gemaakt”, zegt Coupy.
Het is een prachtig gerecht, volgens de chef-kok. Als het klaar is lijkt het een homp vlees. Vervolgens snij je het in plakken. De plakken Chikanda bakje weer in de olie met tomaten. Je eet het met maïspap. Het is een traditioneel gerecht.
Chikanda wordt bij ceremonies gebruikt, zegt chef-kok Coupy. In de Royal Livingstone staat het elke avond op de kaart. De Chikanda wordt bij het vijf gangen menu onder een baobab aan de rivier geserveerd door het Royal Livingstone. Krekels tsjirpen, een nijlpaard lacht. Het is donker over de Zambezi. Ik eet Chikanda. Stevig, vol, maar smaak? De Chikanda heeft niet zo veel smaak. Ik zou zeggen: een lekkere cranberry saus erbij en dan is het heerlijk. Voor een Zambiaan ben ik een westerling met een niet zo’n verfijnde smaak als ik een sausje nodig heb. Tsja…!
Chef-kok Coupy komt met Kalembula aan. Gekookte groene zoete bladeren van een aardappelplant. “Kalembula lijkt veel op Japans Zeewier. Het heeft een heerlijke smaak. We kopen het lokaal”, legt Coupy uit. We gebruiken veel lokale kruiden”, legt chef-kok Coupy uit. Hij en Stain overleggen veel over kruiden voor de keuken. “We hebben ook een keer geëxperimenteerd met het telen van een lokale truffel. Mislukt”, constateert Coupy lachend.
“De groenten op de lokale markt zijn enorm verbeterd. “Vroeger kocht ik er 1x per week, nu elke dag”, zegt Coupy tevreden.
Aan de Zambezi serveert hij een lokale vis. De naam is mij ontgaan, maar de smaak is prima. De Zambiaanse keuken is niet uitgebreid, maar heeft enkele interessante gerechten vindt de chef-kok van het Royal Livingstone.
Erik van Zwam.
Chefkok Coupy met Zambiaans gerecht Chikanda
A new report says African agriculture can contribute to sustained global economic growth. But it says there must first be greater investment in farming, markets and social development. The Montpellier Panel, made up of European agricultural experts, is calling for “growth with resilience” in Africa.
Volg @1000xafrika op twitter.
Volg @elleninafrika op twitter.
